Adli Kontrol Kararına İtiraz – Ne Zaman ve Nasıl Yapılır?
Ceza muhakemesi sürecinde tutuklama yerine uygulanan adli kontrol, kişinin özgürlüğünü tamamen ortadan kaldırmayan ancak belirli yükümlülükler getiren bir koruma tedbiridir. Adli kontrol kararı da tıpkı tutuklama gibi hâkim tarafından verilir ve gerekli şartlar oluşmadığı hâlde verilmişse itiraz edilebilir.
Adli Kontrol Nedir?
Adli kontrol, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 109. maddesinde düzenlenmiş olup, şüpheli ya da sanığın tutuklanmaksızın yargılama sürecine devam etmesini sağlar. Hâkim, tutuklamayı gerektirir ölçüde ağır bir durum görmezse ama yine de kişi hakkında denetim mekanizması uygulanmasını uygun bulursa adli kontrol kararı verebilir.
Adli kontrol tedbiri, kişiye aşağıdaki gibi bazı yükümlülükler yükleyebilir:
- Yurtdışına çıkış yasağı
- Belirli günlerde kolluk birimlerine imza verme
- Belli yerleşim yerini terk etmeme
- Alkol kullanmama veya sürücü belgesine el koyulması
Her Adli Kontrol Kararı Hukuka Uygun mudur?
Hayır. Uygulamada ne yazık ki birçok adli kontrol kararı, somut gerekçelere dayanmadan, otomatik bir şekilde verilebilmektedir. Oysa ki adli kontrol kararı da, kişinin özel hayatını ve seyahat özgürlüğünü etkileyen ciddi bir tedbirdir ve “ölçülülük” ilkesine uygun şekilde uygulanmalıdır.
Örneğin; sabit ikametgâhı olan, düzenli işi bulunan ve suça dair kuvvetli şüphe bulunmayan bir kişi hakkında haftada birkaç gün imza yükümlülüğü getirilmesi, gerekçesiz ve orantısız bir uygulama olabilir. Bu gibi durumlarda adli kontrol kararına itiraz etme hakkı doğar.
Adli Kontrol Kararına Nasıl İtiraz Edilir?
Adli kontrol kararına karşı, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde sulh ceza hâkimliğine başvurularak itiraz edilebilir. Bu itiraz dilekçesi, kişiye yüklenen yükümlülüğün ölçüsüzlüğünü, gereksizliğini ve delil yetersizliğini ortaya koyacak şekilde hazırlanmalıdır.
Eğer adli kontrol tedbiri hukuka aykırı görülürse hâkim kararı kaldırabilir veya yükümlülükleri hafifletebilir.
Aşağıda adli kontrol kararına itiraz için örnek bir dilekçeye yer verilmiştir.
Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbirleri: Kapsam, İlkeler ve Uygulama / (TUTUKLAMA – GÖZALTI – ADLİ KONTROL)
ADLİ KONTROL KARARINA İTİRAZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
NÖBETÇİ ASLİYE CEZA MAHKEMESİNE
Gönderilmek Üzere
… SULH CEZA HÂKİMLİĞİNE
Sorgu No: …/… S.N
TUTUKLAMAYA İTİRAZ EDEN
ŞÜPHELİ : [Şüpheli Adı ve Soyadı]
MÜDAFİİ : Av. Furkan Emre TAŞCİ
KONU :
Sulh Ceza Hakimliği’nin …/… S.N sorgu dosyasında verilen …/…/… tarihli adli kontrol kararına itirazlarımızın sunulmasından ibarettir.
AÇIKLAMALAR
Müvekkil hakkında …/…/… tarihinde adli kontrol kararı verilmiştir. Bu kapsamda yurtdışına çıkış yasağı konulmuş ve haftada iki gün, belirli saatlerde ikametine en yakın polis merkezine imza verme yükümlülüğü getirilmiştir. Ancak;
- Müvekkil, üzerine atılı suçu kabul etmemektedir. Hakkında isnat edilen fiile ilişkin somut, açık ve güçlü deliller bulunmamaktadır. CMK m. 100’de aranan tutuklama koşulları oluşmadığı gibi, adli kontrolün de dayanağı bulunmamaktadır.
- Müvekkil düzenli bir işte çalışmakta olup, küçük yaşta çocukları bulunmaktadır. Özellikle çocuklardan biri kısa süre önce ciddi bir sağlık sorunu geçirmiştir. Getirilen imza yükümlülüğü hem iş yaşamını hem de ailesel yükümlülüklerini ciddi şekilde sekteye uğratmaktadır.
- Müvekkilin sabit ikametgâhı ve sosyal çevresi bulunmaktadır. Kaçma, saklanma, delil karartma gibi olasılıkları doğuracak herhangi bir somut emare yoktur. Bu nedenle adli kontrol kararının orantısız ve hukuka aykırı şekilde uygulandığı kanaatindeyiz.
- CMK m. 100 gereğince; tutuklamaya alternatif olan adli kontrol kararı ancak tutuklama nedenleri mevcutsa uygulanabilir. Oysa ki mevcut dosyada tutuklamaya temel teşkil edecek bir durum da söz konusu değildir. Adli kontrol bir tedbir niteliği taşımalı iken, bu haliyle müvekkil açısından cezalandırmaya dönüşmüş durumdadır.
SONUÇ VE İSTEK :
Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle,
- … Sulh Ceza Hakimliği’nin …/… S.N sayılı sorgu dosyasında müvekkil hakkında verilen adli kontrol kararına İTİRAZ ediyoruz.
- Müvekkil hakkında uygulanan adli kontrol kararının KALDIRILARAK koşulsuz serbest bırakılmasına karar verilmesini talep ederiz.
Tarih: …/…/…
MÜDAFİİ
Av. Furkan Emre TAŞCİ
Bu linkten bize ulaşabilirsiniz : https://www.tasci.av.tr/iletisim/
Diğer Makalelerimize ulaşmak için : https://www.tasci.av.tr/makaleler/
Resmi Gazete: https://www.resmigazete.gov.tr/
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Adli kontrol kararına itiraz dilekçesi
Bu itiraz, şüpheli ya da sanık hakkında verilmiş adli kontrol tedbirinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılması ya da değiştirilmesi için yapılan hukuki başvurudur.
İtiraz hakkı ne zaman başlar?
Karar yüzüne okunmuşsa tefhim tarihinden, tebliğ edilmişse tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde ilgili mercie itiraz edilmeli; aksi takdirde adli kontrol tedbiri kesinleşebilir.
Hangi hâllerde itiraz söz konusu olabilir?
Örneğin: şüphelinin sabit ikametgahının bulunması, kaçma ya da delil karartma riskinin olmaması, tedbirin orantısız ya da amaca elverişli olmaması gibi gerekçelerle adli kontrol kararına itiraz edilebilir.
İtiraz dilekçesinde hangi hususlara yer verilmeli?
Dilekçede; kararın verildiği tarih ve mahkeme, şüpheli ya da sanığın kimliği, hangi adli kontrol yükümlülüğüne tabi tutulduğu, itiraz gerekçeleri ve talep edilen sonucun açıkça yer almalıdır.
İtiraz kabul edilirse ne olur?
Mahkeme durumda uygun bulursa adli kontrol kararı kaldırılabilir veya yükümlülükler hafifletilip değiştirilerek şüpheli ya da sanığın serbest kalması mümkün olabilir.
İtiraz reddedilirse süreç nasıl devam eder?
Karar reddedildiğinde adli kontrol tedbiri aynı şartlarla devam eder. Ancak yeni delil ya da koşullar değişmişse ardından yeni başvuru ya da düzenleme talebiyle yeniden sürecin değerlendirilebilmesi mümkündür.
Henüz yorum yok.