İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu (TCK m.184) ve Hukuki Değerlendirme
Türk Ceza Kanunu’nun 184. maddesi, yapı ruhsatı olmadan veya ruhsata aykırı bina yapımını suç olarak düzenlemektedir. Buna göre, yapı ruhsatiyesi alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan veya yaptıran kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca, ruhsatsız inşaatlara elektrik, su veya telefon bağlantısı yapılmasına izin verenler ve yapı kullanma izni olmadan sınai faaliyet icrasına müsaade edenler de cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalmaktadır.
Bina ve Yapı Ayrımı
Kanunda suçun konusu bina olarak belirlenmiş olup, daha geniş kapsamlı bir kavram olan yapı bu suçun kapsamına dahil edilmemiştir. Yargıtay içtihatları ve İmar Kanunu’nun 5. maddesi doğrultusunda, insanların oturma, çalışma, dinlenme, ibadet etme veya hayvan ve eşyaların korunmasına yarayan üstü kapalı yapılar bina olarak değerlendirilmiştir. Bu nedenle, bahçe duvarı, istinat duvarı, yüzme havuzu, köprü, rıhtım gibi yapılar TCK m.184 kapsamında suç teşkil etmemektedir.
Suçun İşlenmesi ve Cezai Sonuçları
Kanunun 5. fıkrası, ruhsatsız veya ruhsata aykırı inşa edilen binaların imar planına ve ruhsatına uygun hale getirilmesi halinde kamu davasının açılmayacağını veya düşeceğini düzenlemektedir. Yargıtay kararları da bu durumu etkin pişmanlık hükmü olarak değerlendirmektedir.
Cezanın belirlenmesinde TCK m.61 kapsamında hâkim, suçun unsurlarına göre cezanın alt ve üst sınırını takdir edecektir. Ancak kişi, ruhsatsız yapıyı ruhsata uygun hale getirirse dava düşer ve ceza tüm sonuçlarıyla ortadan kalkar.
Yapı Kayıt Belgesinin Etkisi
Yapı Kayıt Belgesi, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun Geçici 16. maddesi ile getirilen ve imara aykırılığı ortadan kaldıran bir düzenlemedir. Ancak bu belgeyle yasal hale gelen bir yapıda sonradan ruhsata aykırı değişiklikler yapılması veya binanın taşıyıcı unsurlarının değiştirilmesi halinde TCK m.184 yeniden uygulanabilir.
Diğer Makalelerimize ulaşmak için tıklayınız.
Sonuç
TCK m.184, imar düzenini korumayı ve ruhsatsız yapılaşmanın önüne geçmeyi amaçlayan bir düzenlemedir. Bu suçun konusunu bina oluşturmaktadır. Ancak, ruhsata aykırı yapılaşmanın mevzuata uygun hale getirilmesi durumunda cezai sorumluluk ortadan kalkmaktadır. Yargıtay kararlarında da vurgulandığı üzere, bu suçun oluşması için binanın statik yapısını değiştirecek ölçüde bir müdahale ya da yapıya yeni bir alan kazandırılması gerekmektedir.
Eğer siz de benzer bir hukuki durumla karşı karşıyaysanız ya da detaylı hukuki destek almak istiyorsanız, alanında uzman avukat kadromuzla iletişime geçebilirsiniz.
Bu linkten bize ulaşabilirsiniz : https://www.tasci.av.tr/iletisim/
SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS)
İmar kirliliğine neden olma suçu nedir?
TCK m.184’e göre, yapı ruhsatı alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan ya da yaptıran kişi 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suç, imar düzenini korumak amacıyla düzenlenmiştir.
Bahçe duvarı, havuz veya istinat duvarı bu suç kapsamına girer mi?
Hayır. Suçun konusu yalnızca “bina”dır. Bahçe duvarı, yüzme havuzu, istinat duvarı gibi yapılar TCK m.184 kapsamında değerlendirilmez.
Ruhsatsız bina sonradan ruhsatlı hale getirilirse ceza ortadan kalkar mı?
Evet. Ruhsatsız yapı, imar planına ve ruhsatına uygun hale getirilirse, kamu davası açılmaz veya açılmışsa düşer. Bu, etkin pişmanlık kapsamında değerlendirilir.
Yapı Kayıt Belgesi almak cezai sorumluluğu ortadan kaldırır mı?
Kısmen. Yapı Kayıt Belgesi, önceden yapılmış imara aykırılığı giderse de, sonradan yapılan ruhsatsız ilave veya değişiklikler varsa, TCK m.184 yeniden uygulanabilir.
Bu suçu işleyen sadece inşaat yapan kişi midir?
Hayır. İnşaat yaptıran kişi, ruhsatsız yapıya elektrik/su/telefon bağlanmasına izin verenler ve yapı kullanma izni olmadan sanayi faaliyetine göz yumanlar da cezai sorumluluk taşır.
Henüz yorum yok.