Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu (TCK 104)

Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu, 15–18 yaş aralığındaki çocuklarla rıza ile gerçekleşen cinsel ilişkileri dahi cezalandıran ve uygulamada cinsel istismar suçuyla sıkça karıştırılan önemli bir ceza hukuku konusudur.

Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu

Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 104. maddesinde düzenlenmiş olup, özellikle 15–18 yaş aralığındaki çocukların cinsel dokunulmazlığını korumaya yönelik bir hükümdür. Bu madde, Türk ceza hukukunun en fazla tartışma barındıran düzenlemelerinden biridir; çünkü rızanın varlığı, mağdurun yaşı, fiilin niteliği ve cebir–tehdit–hile ayrımı uygulamada sıklıkla karıştırılmaktadır.

TCK 104’ün düzenleme amacı, bu yaş aralığındaki çocukların sağlıklı irade açıklama kapasitesinin tam olarak gelişmemiş olabileceği, cinsel ilişki gibi ciddi sonuç doğuran bir deneyimde kolayca yönlendirilebilir veya baskı altına alınabilir olabilecekleri varsayımına dayanır. Bu nedenle rıza bulunması, eylemin suç sayılmasına engel oluşturmaz. Kanun koyucu çocuğu hem fiziksel hem de ruhsal yönden koruma içgüdüsüyle hareket etmiş, erken dönemde yaşanan cinsel deneyimin çocuk üzerinde yaratabileceği olumsuz etkileri göz önünde bulundurarak bu suç tipini oluşturmuştur.

Önemli bir ayrım olarak: Eğer eylem cebir, tehdit veya hile içeriyorsa artık TCK 104 değil, çok daha ağır cezayı gerektiren çocuğun cinsel istismarı suçu (TCK 103) oluşur. Bu nedenle bir olayın TCK 103 mü yoksa TCK 104 kapsamında mı değerlendirileceği, soruşturma ve kovuşturma aşamalarında süreci tamamen değiştirebilecek kritik bir ayrımdır.

Korunan Hukuki Değer

Bu suçta korunan hukuki değer yalnızca çocuğun fiziksel bütünlüğü değildir. Kanun, mağdurun cinsel dokunulmazlığını, ruhsal gelişimini, kişilik oluşumunu ve özgür iradesini korumayı hedefler.

15–18 yaş aralığındaki çocuklar biyolojik olarak gelişmiş olsalar da, sosyopsikolojik açıdan sağlıklı ve bağımsız bir irade ortaya koyma kapasiteleri sınırlı görüldüğünden, bu yaş grubunda rıza ile gerçekleşen cinsel ilişki dahi suç olarak düzenlenmiştir.

Maddi Unsurlar

Fiil

TCK 104/1’e göre: Cebir, tehdit ve hile olmaksızın, on beş yaşını bitirmiş olan çocukla cinsel ilişkide bulunan kişi, şikayet üzerine, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Dolayısıyla fiilin unsurları:

• Cinsel ilişki gerçekleşmiş olmalıdır. “Cinsel davranış” değil, ilişki aranır.
• Rıza bulunmalıdır. Rıza olmasına rağmen eylem suçtur.
• Cebir, tehdit veya hile varsa artık TCK 104 değil, TCK 103 devreye girer.
• Eylem cinsel ilişki boyutuna ulaşmamışsa bu suç oluşmaz.

Fail

Bu suçun faili herkes olabilir. Failin kadın ya da erkek olması, 18 yaşından büyük ya da küçük olması önem taşımaz.

Mağdur

Bu suçun mağduru, 15–18 yaş aralığındaki çocuklardır.
Evlenerek veya mahkeme kararıyla reşit kılınmış çocuklar ise bu maddenin koruma alanı dışındadır.

Konu

Suçun konusu mağdurun vücududur.

Manevi Unsur

Suç kasten işlenebilir; olası kast da mümkündür. Fail mağdurun yaşının büyük olduğunu sanarak yanılgıya düşmüşse bu hata, kastı ortadan kaldırabilir.

Hukuka Aykırılık

Bu suçta rıza hukuka uygunluk sebebi değildir. Rızanın varlığı suçun tanımına dâhil edilmiştir. Bu nedenle rıza, eylemi hukuka uygun hâle getirmez.

Nitelikli Haller (TCK 104/2 ve 3)

Evlenme Yasağı Bulunan Kişi Tarafından İşlenmesi

Fail ile mağdur arasında evlenme yasağı bulunuyorsa, şikâyet şartı aranmaksızın 10–15 yıl hapis cezası uygulanır.

Koruma/Bakım Görevi Olan Kişi Tarafından İşlenmesi

Evlat edinme öncesi bakım yükümlülüğü bulunan, koruyucu aile ilişkisi kapsamında çocuğa bakan veya gözetim yükümlülüğü olan kişi tarafından işlenmesi hâlinde yine şikâyet aranmaksızın ikinci fıkradaki ağır cezalar uygulanır.

Her iki nitelikli halde de şikâyet şartı yoktur.

Suçun Özel Görünüş Şekilleri

Teşebbüs

Fiil cinsel ilişki boyutuna ulaşmadan fail kendi iradesiyle vazgeçerse gönüllü vazgeçme hükümleri uygulanır.

İştirak

Bu suça iştirak mümkündür.

İçtima

Zincirleme suç hükümleri uygulanabilir. Fail, mağdurla aynı suç işleme kararı kapsamında farklı zamanlarda birden fazla kez cinsel ilişkiye girmişse zincirleme suç oluşur.

Fail ilişki sonrası tehdit veya cebir kullanmışsa bu eylemler ayrı suç oluşturur; örneğin kasten yaralama veya tehdit suçu ayrıca değerlendirilir.

Diğer Makalelerimize Ulaşmak İçin Linke Tıklayabilirsiniz.

Diğer Makalelerimize Ulaşmak İçin Linke Tıklayabilirsiniz.

Yaptırım ve Görevli Mahkeme

• Temel hal (104/1): 2–5 yıl hapis — Asliye Ceza Mahkemesi
• Nitelikli haller (104/2–3): 10–15 yıl hapis — Ağır Ceza Mahkemesi

Temel şekil şikâyete tabidir ve şikâyet hakkı —istisnalar dışında— 15–18 yaş arasındaki çocuğa aittir.

Yargıtay Kararları

Yargıtay 14. Ceza Dairesi – 2017/1587 E., 2021/4407 K.

Bu kararda “cinsel ilişki” kavramının sınırı açıkça çizilmiş, parmakla yapılan eylemin TCK 104 kapsamında cinsel ilişki sayılmayacağı belirtilmiştir. Bu nedenle bu tür eylemler için TCK 104 değil, başka suç tipleri değerlendirilmelidir.

Yargıtay 14. Ceza Dairesi – 2015/10479

15 yaşından büyük mağdurun şikâyetçi olmaması halinde, suçun şikâyete bağlı olması nedeniyle kamu davasının düşmesine karar verilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Avukatın Rolü

Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu, ceza yargılamasında teknik detayları en fazla olan konulardan biridir. Rıza değerlendirmesi, yaş belirlenmesi, istismar–ilişki ayrımı, adli muayene sonuçlarının yorumlanması, ifade alma süreçleri ve Yargıtay uygulamaları destek gerektirir.

Bir usul hatası, yanlış mağdur beyanı yönlendirmesi, eksik delil veya hatalı nitelendirme hem mağdur hem de şüpheli açısından ağır sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle sürecin, cinsel suçlar konusunda deneyimli bir avukat tarafından takip edilmesi hak kayıplarını önlemek açısından büyük önem taşır.

Bu linkten bize ulaşabilirsiniz : https://www.tasci.av.tr/iletisim/

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)