Deport Kararı Kaldırma – 2025

Deport Kararı Kaldırma Nedir?

Deport kararı kaldırma, Türkiye’den hakkında sınır dışı kararı verilen yabancıların ülkeden gönderilmesi ve ülkeye bir daha giriş yapabilmelerinin sınırlandırıldığı durumlarda ülkeye girişin ve sınır dışı kararının kaldırılmasını sağlayan hukuki bir süreçtir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan bireyler, belirli nedenlerle sınır dışı (deport) edilmekte ve bu kararla birlikte kendilerine ülkeye giriş yasağı uygulanmaktadır. Ancak bu yasağın kalıcı olmadığı durumlarda, belirli yasal yollarla kaldırılması mümkündür.

Deport kararı, yabancı bir kişinin Türkiye’de bulunduğu süre zarfında vize ihlali yapması, çalışma izni olmaksızın çalışması, kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı davranışlarda bulunması gibi çeşitli gerekçelerle alınabilir. Ayrıca ulusal güvenliği tehdit eden eylemler veya bulaşıcı hastalıklar gibi toplum sağlığını ilgilendiren durumlar da sınır dışı sebebi olabilir.

Sınır dışı edilen kişi hakkında uygulanan bu karar, yalnızca fiziksel olarak ülkeden çıkarılmayı değil, aynı zamanda Türkiye’ye belirli bir süreyle giriş yasağını da içerir. Bu yasak 1 yıldan başlayarak daha uzun sürelere kadar uzayabilir. Ancak hukuka aykırı alınmış bir deport kararına karşı başvurulabilecek etkili hukuki yollar da mevcuttur.

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamında düzenlenen bu durumda, sınır dışı edilen yabancı, ilgili deport/sınırdışı kararına karşı idari itirazda bulunabileceği gibi, kararın iptali için idare mahkemesinde dava da açabilmektedir. Ayrıca bazı durumlarda özel amaçlı (meşruhatlı) vize alınarak giriş sağlanabilmektedir.

Deport kararı kaldırılmak istendiğinde, ilk olarak bu kararın hangi gerekçeyle verildiği belirlenmeli ve buna göre hukuki bir yol haritası oluşturulmalıdır. Zira her sınır dışı nedeni için izlenecek prosedürler farklılık göstermektedir. Bu nedenle deport işlemlerine maruz kalan yabancıların, sürecin hukuki boyutunu doğru bir şekilde yönetebilmeleri adına uzman bir avukattan destek almaları son derece önemlidir.

Deport Edilme Nedenleri Nelerdir?

Deport kararı, yabancı bir kişinin Türkiye sınırları dışına çıkarılmasına ilişkin idari bir işlem olup, bu kararın verilmesinde birçok hukuki ve fiilî gerekçe rol oynayabilir. İlgili sınır dışı kararı, her somut olayda farklı bir nedene dayanabilir. Bu nedenle, deport kararının kaldırılması sürecine geçmeden önce, öncelikle bu kararın hangi gerekçeyle verildiğinin tespiti büyük önem taşır. Çünkü uygulanacak hukuki yol ve strateji, doğrudan deport sebebine göre belirlenmektedir.

Yabancı bir kişi hakkında deport (sınır dışı) kararı verilmesine neden olabilecek başlıca durumlar şunlardır:

1. İzinsiz Çalışma

Yabancı bir kişi, Türkiye’de oturma iznine sahip olsa dahi, çalışma izni bulunmaksızın bir işte çalıştığı tespit edilirse sınır dışı edilebilir. Bu durum, hem yabancı kişi açısından hem de onu çalıştıran işveren açısından hukuka aykırılık teşkil eder. Yabancılar için deport sebebi olduğu gibi, işveren açısından da idari para cezası gündeme gelir.

2. Vize veya Oturma Süresinin İhlali

Vize süresinin dolmasına rağmen Türkiye’den çıkış yapmayan veya oturma izni sona erdiği halde bu durumu uzatmayan yabancılar, “yasal kalış süresini aşma” gerekçesiyle sınır dışı edilebilirler.

3. Sahte veya Anlaşmalı Evlilik

Yabancı bir kişinin Türkiye’de kalmak amacıyla sadece formalite icabı yapılan sahte evliliklere başvurması hâlinde, bu evliliğin yetkili makamlarca tespit edilmesiyle birlikte kişi hakkında V70 tahdit kodu konularak deport işlemi uygulanır.

4. Ahlaka Aykırı Davranışlar

Fuhuş gibi toplumun genel ahlak kurallarına aykırı fiillerde bulunduğu belirlenen yabancı kişiler hakkında da sınır dışı kararı verilebilir. Bu tip davranışlar kamu düzeni açısından tehdit olarak ele alınır ve deport gerekçesi oluşturur.

5. Ulusal Güvenliğe Yönelik Tehditler

Terör örgütü üyeliği, örgütlere destek sağlama ya da ülke güvenliğini tehlikeye düşüren faaliyetlerde bulunan yabancılar hakkında doğrudan ve süresiz deport kararı verilebilir.

6. Toplum Sağlığını Tehlikeye Atan Durumlar

Bulaşıcı hastalık taşıdığı tespit edilen veya halk sağlığını tehdit eden bir sağlık problemi bulunan yabancı kişiler de sınır dışı edilebilir.

7. Yasa Dışı Giriş-Çıkış veya Kaçak Statü

Türkiye’ye kaçak yollarla giriş yapan veya çıkış hükümlerini ihlal eden yabancılar hakkında da deport kararı düzenlenebilir. Aynı şekilde, hakkında giriş yasağı bulunduğu hâlde yeniden Türkiye’ye gelen kişiler için de sınır dışı kararı kaçınılmazdır.

8. Uluslararası Koruma Statüsünün Sona Ermesi

Mülteci ya da sığınmacı statüsünde bulunan bir yabancının başvurusunun reddedilmesi, statüsünün sona erdirilmesi ya da geri çekilmiş sayılması hâlinde Türkiye’de kalma hakkı ortadan kalkar ve kişi hakkında deport işlemi başlatılır.

Deport Kararı Hangi Makam Tarafından Verilir? – Süreç Nasıl İşler?

1. Deport Kararı Yetkili Merci

Deport (sınır dışı) kararı, idari bir işlem niteliğinde olup 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamında valilikler ve İl Göç İdaresi Müdürlükleri tarafından verilir. Uygulamada çoğunlukla İl Göç İdaresi tarafından hazırlanan değerlendirme raporu doğrultusunda valilik tarafından sınır dışı kararı tesis edilmektedir.

Bu kararın gerekçesi; yabancının ülkeye giriş ve ikamet şartlarını ihlal etmesi, kamu güvenliği veya düzeni açısından tehdit oluşturması, sahte belgelerle işlem yapması ya da yasadışı faaliyetlerde bulunması gibi durumlara dayanabilir.

2. Deport (Sınır Dışı) Süreci Nasıl Başlar?

Sınır dışı işlemleri, ilgili idarenin (genellikle İl Göç İdaresi) yabancı hakkında gerekçeli bir deport kararı vermesiyle başlar. Bu karar yazılı olarak hazırlanır ve yabancıya resmî tebligat ile bildirilir. Tebliğ işlemi, deport sürecinin resmen başladığı anlamına gelir.

Ardından süreç şu şekilde işlemektedir:

• Yabancıya “Türkiye’yi terk et” çağrısı yapılır.
  Yabancıya, gönüllü çıkış için 15 ila 30 gün arası süre tanınır. Bu süre zarfında çıkış yaparsa, genellikle giriş yasağı uygulanmaz veya daha kısa süreli olur.
• Zorunlu idari gözetim kararı uygulanabilir.
  Gönüllü çıkış için gerekeni yapmayan veya güvenlik açısından riskli görülen yabancılar, Geri Gönderme Merkezlerine alınarak idari gözetim altına alınır.
• Sağlık kontrolleri yapılır.
  Sınır dışı öncesinde her yabancı sağlık muayenesinden geçirilir.
• Geri gönderme işlemleri tamamlanır.
  Mahkemeye başvuru yapılmamışsa ve itiraz yolları tüketilmişse yabancı, menşe ülkesine veya güvenli üçüncü bir ülkeye gönderilir.

3. Terke Davet Prosedürü

Deport kararına rağmen bazı yabancılar için doğrudan sınır dışı değil, terke davet süreci uygulanır. Bu prosedürde yabancıya, ülkeyi kendiliğinden terk etmesi için 15–30 gün arasında süre verilir. Bu süre içinde çıkış yapan yabancıya, sınır kapısında harçsız bir çıkış izin belgesi verilir.

Ancak her yabancı için bu prosedür geçerli değildir. Aşağıdaki hallerde doğrudan idari gözetim kararı uygulanır:

• Kaçma veya kaybolma riski olan yabancılar,
• Sahte belge kullananlar,
• Kamu düzeni veya sağlığı açısından tehdit oluşturan kişiler,
• Türkiye’ye yasadışı yollardan giriş yapan veya yasa dışı yollarla çıkanlar.

4. İdari Gözetim ve İtiraz Süreci

İdari gözetim kararı, sınır dışı öncesinde güvenlik amaçlı alınan bir geçici tedbirdir. Bu karar doğrultusunda yabancılar, genellikle Silivri, Çatalca veya diğer illerde bulunan geri gönderme merkezlerine sevk edilir. Gözetim süresi kural olarak 6 ay olup, bazı durumlarda bu süre 6 ay daha uzatılabilir.

Yabancı, bu karara karşı Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurarak gözetimin kaldırılmasını talep edebilir. Ancak dikkat edilmelidir ki idari gözetim kararına yapılan itiraz, sınır dışı işlemlerini otomatik olarak durdurmaz. Sınır dışı işlemini durduracak olan esas işlem, deport kararına karşı İdare Mahkemesi’nde açılacak iptal davasıdır.

5. İdari Gözetime Alternatif Yükümlülükler

Bazı durumlarda valilik, yabancı hakkında idari gözetim yerine alternatif yükümlülükler getirme yetkisine sahiptir. Bu yükümlülükler arasında:

• Belirli adreste ikamet zorunluluğu,
• Haftalık imza yükümlülüğü (Göç İdaresi’ne giderek),
• Teminat yatırılması,
• Elektronik izleme,
• Bildirim zorunluluğu,
• Geri dönüş danışmanlığı gibi seçenekler yer alabilir.

Bu tip koruma seçenekleri ile yabancının sürekli gözetim altında tutulmaksızın ülkede kalmasına imkân tanır. Ancak yükümlülüklere uymaması hâlinde yeniden gözetim kararı verilebilir.

Deport Kararını Kaldırma Yolları Nelerdir?

Yabancılar hakkında verilen deport (sınır dışı) kararları, kesin ve kalıcı nitelikte değildir. Türk hukuk sistemi, bu kararlara karşı hem idari dava açma hem de meşruhatlı vize başvurusu gibi hukuki yollarla itiraz imkânı tanımaktadır. Ancak unutulmamalıdır ki bu işlemler oldukça kısa sürelerle sınırlı olduğundan, sürecin hızlı ve dikkatli bir şekilde yönetilmesi gerekmektedir.

1. İptal Davası ile Deport Kararının Kaldırılması

Deport kararının hukuka aykırı olduğunu düşünen yabancı kişi, kararın kendisine tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde bulunduğu yerdeki İdare Mahkemesi’nde iptal davası açabilir. Dava açılması halinde, mahkeme sonuçlanana kadar yabancının sınır dışı edilmesi askıya alınır.

Dava şu şekilde yürütülür:

• Davaya taraf: Davalı idare, deport kararını veren valiliktir.
• Yetkili mahkeme: Kararı veren valiliğin bulunduğu yer idare mahkemesidir.
• Süre: Tebligat tarihinden itibaren 7 gün.
• Sonuç: Mahkeme kararı kesindir. İstinaf veya temyiz yolu kapalıdır.

Uygulamada mahkemelerin karar süresi ortalama 3 ila 6 ay arasında değişmektedir. Bu süre boyunca kişi Türkiye’de kalabilir. Ancak başvuru süresinin geçirilmesi halinde sınır dışı işlemi derhal uygulanabilir. Bu sebeple, karar tebliğ edilir edilmez derhal dava açılması hayati öneme sahiptir.

Ayrıca, deport kararı ile birlikte tahdit kodu da konulmaktadır. Açılacak iptal davasında, bu kodun kaldırılması da mutlaka ayrıca talep edilmelidir. Tahdit kodunun türü ve kapsamı, yabancının ülkeye tekrar giriş yapabilmesini doğrudan etkileyen bir unsurdur.

📌 Uyarı: Deport iptal davası, usule uygun şekilde ve hukuki gerekçelerle açılmazsa reddedilebilir. Karar kesin olduğu için, istinaf ve temyiz yolu da kapalıdır. Bu nedenle dava süreci mutlaka bir yabancılar hukuku avukatı rehberliğinde yürütülmelidir.

2. Meşruhatlı Vize Başvurusu ile Deport Kaldırma

Alternatif olarak, sınır dışı edilen yabancı kişi meşruhatlı (gerekçeli) vize başvurusu yaparak Türkiye’ye giriş izni talep edebilir. Meşruhatlı vizeler; aile birleşimi, eğitim, sağlık, bilimsel araştırma, çalışma gibi zorunlu ve istisnai haller için tanınmaktadır.

Bu başvuru, yabancının bulunduğu ülkedeki Türk Konsolosluğu veya Büyükelçiliği aracılığıyla yapılır. Vize başvurusu kabul edilirse, kişi Türkiye’ye giriş yapabilir. Ancak başvurunun kabulü idarenin takdirindedir ve her durumda olumlu sonuç alınacağı anlamına gelmez.

Meşruhatlı vize başvurusu şu durumlarda kabul edilmez:

• Terör örgütü üyeliği,
• Kamu düzenine karşı tehdit,
• Devlet aleyhine faaliyet,
• Sahte belge düzenleme gibi ağır hukuki ihlaller.

3. Deport Kararı Sorgulama

Deport kararı alınıp alınmadığını öğrenmek isteyen kişiler, şu yollarla sorgulama yapabilir:

• Sınır kapılarında yapılacak başvurular,
• Türk konsolosluklarından bilgi talebi,
• Avukat aracılığıyla Göç İdaresi’ne yazılı başvuru.

Bu sorgulamalar ile kişi hakkında tahdit kodu bulunup bulunmadığı, varsa hangi gerekçeyle verildiği, sınır dışı sürecinin hangi aşamada olduğu gibi bilgilere ulaşılabilir.

Kimler Sınır Dışı Edilemez? – İstisnai Durumlar

Her yabancı hakkında sınır dışı kararı verilebileceği gibi, bazı durumlar vardır ki kişi Türkiye’den sınır dışı edilemez. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamında belirli şartlara sahip olan yabancıların ülkeyi terk etmeleri hukuken mümkün değildir. Bu durumlar, insan hakları ve uluslararası hukuk gereklilikleri ele alınarak sınırlandırılmıştır.

Sınır Dışı Edilmesi Mümkün Olmayan Kişiler:

• Ciddi işkence, ölüm cezası veya onur kırıcı ceza riski bulunan bir ülkeye gönderilecek kişiler,
• Hamile kadınlar,
• Yaşlı, ağır hasta veya seyahat etmesi hayati tehlike yaratacak durumda olanlar,
• Gittiği ülkede tedavi imkânı bulunmayan bir sağlık sorununa sahip olanlar,
• Fiziksel veya psikolojik şiddet mağduru olup, Türkiye’de tedavi görmekte olanlar,
• Aile birliği ihlaline yol açabilecek durumlar (örneğin; çocukları Türkiye’de yaşayan tek ebeveynler),
• İnsan ticareti mağdurları,
• Uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş ve değerlendirme süreci devam eden kişiler.

Bu kişiler hakkında sınır dışı kararı verilmiş olsa bile fiilen uygulanması mümkün değildir. Uygulamada bu bireyler çoğunlukla idari gözetim altına alınmaz, bunun yerine alternatif yükümlülükler getirilir.

Not: Söz konusu korumaların uygulanabilmesi için kişinin durumunu belgeleyen rapor, sağlık belgesi veya resmi başvuru evraklarıyla birlikte yetkili makamlara başvuru yapılması gerekmektedir.

Sonuç

Deport kararı yalnızca yabancının Türkiye’den sınır dışı edilmesi anlamına gelmez; aynı zamanda kişinin belirli bir süre boyunca Türkiye’ye girişinin yasaklanmasını da içerir. Bu kararlar kimi zaman tebligat sonrası 7 günlük dava açma süresi beklenmeden, çok hızlı bir şekilde uygulamaya konulabilmektedir. Bu durum, pek çok yabancının yargı yoluna başvurma hakkını kullanamadan ülkeyi terk etmek zorunda kalmasına neden olabilmektedir.

Bu nedenle sınır dışı edilme riskiyle karşılaşan yabancıların, vakit kaybetmeden hukuki destek almaları büyük önem taşır. Zamanında yapılmayan başvurular ya da usulüne uygun hazırlanmamış dilekçeler, kişinin Türkiye’ye yeniden girişini uzun süre engelleyebilir.

Yabancılar hukuku oldukça teknik ve süreye bağlı bir alandır. Bu kapsamda, deport kararıyla karşı karşıya kalan kişilerin, iptal davası açma ya da meşruhatlı vize başvurusu gibi işlemleri alanında deneyimli bir yabancılar hukuku avukatı eşliğinde yürütmeleri, hak kayıplarının önüne geçmek açısından son derece önemlidir.

Bu linkten bize ulaşabilirsiniz : https://www.tasci.av.tr/iletisim/

Diğer Makalelerimize ulaşmak için : https://www.tasci.av.tr/makaleler/

Resmi Gazete: https://www.resmigazete.gov.tr/

Sıkça Sorulan Sorular (SSS) – Deport Kararı Kaldırma